سرریز شدن منبع انبساط، یکی از مشکلاتی است که می‌تواند در این سیستم‌ها رخ دهد و پیامدهای منفی به همراه داشته باشد. منبع انبساط یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی است که وظیفة آن، جبران حجم اضافه شده به سیال در اثر گرم شدن آن است. در واقع، با گرم شدن سیال، حجم آن افزایش می‌یابد و اگر منبع انبساطی وجود نداشته باشد، این افزایش حجم می‌تواند منجر به افزایش فشار در سیستم و بروز مشکلاتی مانند ترکیدن لوله‌ها و اتصالات شود.
دلایل سرریز شدن منبع انبساط
- خرابی فلوتر
فلوتر یا همان شناور، قطعه‌ای در منبع انبساط است که وظیفة آن، کنترل سطح آب در منبع است. هنگامی که سطح آب در منبع افزایش می‌یابد، فلوتر به سمت بالا حرکت می‌کند و شیر ورودی آب را مسدود می‌کند. در صورتی که فلوتر خراب باشد، به طور مداوم آب وارد منبع می‌شود و سرریز شدن آن اتفاق می‌افتد.
سوراخ شدن توپی فلوتر باعث می‌شود آب داخل توپی شود و وزن آن را سنگین کند. سوراخ شدگی باعث از کار افتادن فلوتر می‌شود.
- مشکلات مربوط به لوله کشی
انسداد یا گرفتگی در لوله‌های ورودی یا خروجی منبع انبساط می‌تواند مانع از تخلیة صحیح آب از منبع شود و منجر به سرریز شدن آن گردد. همچنین، نشت در اتصالات لوله‌ها نیز می‌تواند باعث سرریز شدن منبع انبساط شود.
- تنظیمات نامناسب
در برخی موارد، سرریز شدن منبع انبساط به دلیل تنظیمات نامناسب سیستم است. برای مثال، اگر حجم منبع انبساط به درستی انتخاب نشده باشد یا فشار سیستم بیش از حد بالا باشد، احتمال سرریز شدن منبع وجود دارد.
- خرابی شیر تخلیه
شیر تخلیه، در پایین منبع انبساط قرار دارد و برای تخلیة آب اضافی از منبع استفاده می‌شود. اگر این شیر خراب باشد، آب اضافی از منبع تخلیه نمی‌شود و سرریز شدن آن اتفاق می‌افتد.
- وجود هوا در سیستم
وجود هوا در سیستم می‌تواند باعث ناپدید شدن بخشی از حجم آب در منبع انبساط شود و در نتیجه، سیستم تصور کند که به آب بیشتری نیاز دارد و شیر ورودی را باز نگه دارد. این امر می‌تواند منجر به سرریز شدن منبع انبساط شود.
راه‌حل‌های رفع مشکل سرریز شدن منبع انبساط
- بررسی و تعویض فلوتر: اولین قدم در رفع مشکل سرریز شدن منبع انبساط، بررسی وضعیت فلوتر است. اگر فلوتر خراب باشد، باید تعویض شود.
- بازرسی لوله کشی: کلیه لوله‌های ورودی و خروجی منبع انبساط باید به دقت بررسی شوند تا از عدم وجود هرگونه انسداد یا گرفتگی اطمینان حاصل شود. همچنین، باید اتصالات لوله‌ها برای نشت احتمالی بررسی شوند.
- تنظیم صحیح سیستم: باید از تنظیمات صحیح سیستم، از جمله حجم منبع انبساط و فشار سیستم، اطمینان حاصل شود.
- تعمیر یا تعویض شیر تخلیه: اگر شیر تخلیه خراب باشد، باید تعمیر یا تعویض شود.
- گرفتن هوا از سیستم: برای رفع مشکل وجود هوا در سیستم، باید هواگیری سیستم انجام شود.
عواقب سرریز شدن منبع انبساط
سرریز شدن منبع انبساط می‌تواند منجر به هدر رفتن آب شود که علاوه بر ضرر اقتصادی، می‌تواند به اتلاف منابع طبیعی نیز منجر شود. همچنین باعث خیس شدن و آسیب دیدن تجهیزات موتورخانه، مانند پمپ‌ها و دیگ‌های بخار شود. آب سرریز شده از منبع می‌تواند باعث خیس و لغزنده شدن کف موتورخانه شود و خطر زمین خوردن و جراحت افراد را افزایش دهد.
در برخی از منابع انبساط، از یک سیستم هواگیری اتوماتیک استفاده می‌شود که به طور خودکار هوای موجود در سیستم را تخلیه می‌کند. این نوع از منابع انبساط می‌توانند تا حد زیادی از مشکل سرریز شدن منبع به دلیل وجود هوا جلوگیری کنند.
پیشگیری از سرریز شدن منبع انبساط
- بازرسی دوره‌ای: برای جلوگیری از سرریز شدن منبع انبساط، باید به طور دوره‌ای، وضعیت آن و همچنین کلیة اجزای مربوط به آن، مانند فلوتر، لوله‌ها، شیر تخلیه و… بررسی شود.
- سرویس و نگهداری: منبع انبساط باید به طور مرتب سرویس و نگهداری شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
- استفاده از تجهیزات با کیفیت: در هنگام نصب یا تعویض منبع انبساط و اجزای مربوط به آن، باید از تجهیزات
نتیجه گیری
سرریز شدن منبع انبساط می‌تواند مشکلی جدی باشد که پیامدهای منفی به همراه دارد. با بررسی علل احتمالی این مشکل و انجام اقدامات پیشگیرانه، می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد و از عملکرد صحیح سیستم گرمایشی یا سرمایشی اطمینان حاصل نمود.
در صورت مشاهدة هر گونه علائم مشکوکی مانند نشت آب، افزایش فشار سیستم یا سرریز شدن، باید سریعاً نسبت به بررسی و رفع مشکل اقدام کرد. برای عیب یابی و رفع مشکل سرریز شدن منبع ، می‌توان از یک متخصص تأسیسات کمک گرفت.
